در راستای اجرای مصوبه 1262 مورخه 19/12/97 شورای عالی حوزههای علمیه و به منظور شناسایی، ثبت، ساماندهی و اشاعه اسناد حوزههای علمیه و روحانیت و همچنین به منظور تبیین و تعریف سیر تاریخی حوزههای علمیه با بهرهگیری از اسناد تاریخی، مرکز اسناد حوزه و روحانیت به شرح مواد ذیل تأسیس میگردد:
ماده 1) تعریف سند:
منظور از سند[1] کلیه آثار نوشتاری، دیداری ، شنیداری و هر شی حاوی اطلاعاتی از حوزه و روحانیت (اصل سند و رونوشت آنها) که از لحاظ علمی/ تاریخی/ سیاسی/ فرهنگی/ اداری/ اقتصادی، ارزش استناد و نگهداری دائمی فعلی یا در آینده، داشته باشند.
تبصره 1: کتاب، پایاننامه و پیایندهای[2] حاوی اطلاعات آرشیوی از حوزه و روحانیت، سند محسوب میشود.
تبصره 2: کتابخانههای حوزوی موظف به نگهداری کتابها، پایاننامهها و پیایندهایی - که حاوی اطلاعات آرشیوی نمیباشند ولی در ارتباط با حوزه و روحانیت میباشد- هستند.
تبصره 3: سایر اسنادی که به تشخیص شورای موضوع ماده 4 به نحوی با حوزه و روحانیت مرتبط میباشد، سند محسوب میشود.
ماده 2) سیاستهای حاکم بر شناسایی، ثبت، طبقهبندی، بهرهبرداری و نگهداری اسناد حوزه و روحانیت:
1- اهتمام به شناسایی و گردآوری جامع و فراگیر اسناد حوزه و روحانیت؛
2- اهتمام به بهرهگیری حداکثری از ظرفیتهای حوزه در داخل و خارج ایران جهت غنی سازی بانک اسناد حوزه و روحانیت؛
3- اهتمام به رعایت استانداردهای لازم و اصولی در زمینه آرشیو و نگهداری اسناد؛
4- بهرهگیری از فناوریهای نوین در زمینه شناسایی، گردآوری، مرمت، ساماندهی و طبقهبندی اسناد حوزه و روحانیت؛
5- اهتمام به تبادل اطلاعات با سایر مراکز اسناد ملی و فرا ملی با رعایت طبقهبندی اسناد حوزوی؛
6- اهتمام ویژه به تبیین و توسعه، ارزشها و دستاوردهای حوزه و روحانیت با استفاده هوشمندانه از اسناد؛
7- اهتمام ویژه به طبقه بندی اسناد حوزه و روحانیت و صیانت از آنها؛
8- اهتمام به ایجاد امکانات و فضای مناسب جهت معرفی هدفمند اسناد حوزه و روحانیت؛
9- توجه به رعایت شئون و مصالح حوزه و روحانیت در همه فعالیتها بهویژه در نمایش و عرضه اسناد و تبادل اطلاعات.
ماده 3) شرح وظایف مرکز اسناد حوزه و روحانیت:
1- شناسایی و گردآوری فراگیر اسناد مربوط به حوزه و روحانیت؛
2- ارزشیابی اسناد جمعآوری شده و ارزشگذاری آنها براساس سنجهها و شاخصهای مصوب؛
3- ثبت اسناد جمعآوری شده در دفتر اسناد مربوطه؛
4- طبقهبندی اسناد ارزشگذاری شده به تفکیک اهمیت و دسترس پذیری و مصالح حوزه و روحانیت؛
5- انجام تمهیدات لازم جهت حفظ و حراست فیزیکی و دیجیتالی از اسناد؛
6- انجام اقدامات لازم جهت ساماندهی، ترمیم و مرمت اسناد آرشیوی جمعآوری شده؛
7- تهیه، تنظیم و ایجاد بانگهای جامع اطلاعات از اسناد موضوع ماده 1؛
8- فراهمسازی دسترسی آسان به اسناد آرشیوی برای اساتید، پژوهشگران، مورخین و فیلمسازان براساس طبقهبندی صورت گرفته؛
9- ارتباط و تعامل سازنده با سازمانها و نهادهای داخلی و خارجی، بیوت مراجع عظام تقلید(دامت برکاتهم)، علما و روحانیون جهت گردآوری اسناد؛
10- انجام تمهیدات لازم جهت ثبت و ضبط تاریخ شفاهی حوزههای علمیه با لحاظ پرهیز از موازی کاری و دوباره کاری؛
11- انجام تمهیدات لازم جهت نشر، نمایش و ارائه اسناد حوزه و روحانیت به عموم مردم در قالبهای متناسب با رعایت طبقهبندیهای صورت گرفته؛
12- برنامهریزی جهت خرید یا قبول اهداءِ اسناد حوزه و روحانیت و خدمات مربوط به آن؛
13- ایجاد ساز و کار لازم جهت نگهداری امانی اسناد؛[3]
14- سایر وظایف محوله مرتبط.
تبصره: انجام این وظایف با توجه به امکانات و شرایط براساس اولویتها در داخل و خارج از کشور صورت خواهد گرفت.
ماده 4) به منظور انجام وظایف مقرر در ماده 5 این مصوبه شورایی تحت عنوان «شورای اسناد حوزه و روحانیت» با ترکیب ذیل زیر نظر مدیر حوزههای علمیه تشکیل خواهد شد:
1- مدیر حوزههای علمیه(رئیس شورا)؛
2- مسئول دبیرخانه شورای عالی؛
3- معاون پژوهش حوزههای علمیه؛
4- مسئول مرکز امور صیانتی حوزه های علمیه؛
5- مسئول مرکز فناوری اطلاعات حوزههای علمیه؛
6- مسئول مرکز اسناد حوزه و روحانیت (دبیر)؛
7- سه نفر از صاحب نظران حوزوی در عرصه اسناد؛
تبصره 1: اعضای موضوع بند 6 با پیشنهاد مدیر مرکز اسناد حوزه و روحانیت و حکم مدیر حوزههای علمیه، برای مدت 2 سال انتخاب میشوند؛ انتخاب مجدد ایشان بلامانع است.
تبصره 2: مدیر مرکز اسناد حوزه و روحانیت با حکم مدیر حوزههای علمیه منصوب میگردد.
ماده 5) وظایف شورای اسناد حوزه و روحانیت:
1- تصویب خط مشی کلی و برنامهریزیهای مرکز اسناد حوزه و روحانیت در چارچوب مصوبات شورای عالی؛
2- تصویب آیین نامهها، دستورالعملها، شیوهنامهها و ضوابط مورد نیاز مرکز اسناد در چارچوب مصوبات شورای عالی؛
3- تصویب شاخصها، معیارها و استانداردها و تعرفههای مرکز اسناد و ارزیابی مستمر آنها؛
4- بررسی و ارزیابی گزارشها و نتایج عملکرد مرکز اسناد؛
5- بررسی و تصویب کارگروههای مورد نیاز و تعیین اعضاء و شرح وظایف آنها؛
6- تصمیمگیری در خصوص تقویم و خرید اسناد؛
7- تصمیمگیری در خصوص خروج فیزیکی رونوشت اسناد براساس دستورالعمل مربوطه؛
تبصره: خروج فیزیکی اصل اسناد از مرکز اسناد ممنوع میباشد[4].
8- تصمیمگیری نسبت به اسناد زائد و نظارت بر اهداء فروش و یا امحاءِ آنها؛
9- تصویب پیشنهاد برنامه و بودجه سالانه مرکز اسناد و ارائه به مراجع ذیصلاح؛
10- انجام سایر وظایف محوله مرتبط توسط مدیر حوزههای علمیه.
ماده 6) سطح سازمانی مرکز اسناد حوزه و روحانیت همتراز سطح 4 مدیریت موضوع ماده 7 مصوبه 953 بوده و سازمان نفرات آن 4 نفر کارمند تمام وقت تعیین میگردد.
ماده 7) شرح وظایف و شرایط احراز پستهای سازمانی مرکز اسناد حوزه و روحانیت توسط دفتر برنامهریزی و نظارت راهبردی تهیه و پس از تأیید مدیر حوزههای علمیه، ابلاغ خواهد شد.
ماده 8) جهت تصدی پستهای مرکز اسناد حوزه و روحانیت، از کارمندان مازاد فعلی مرکز مدیریت حوزههای علمیه استفاده شود؛ و هرگونه استخدام نیروی جدید، ممنوع میباشد.
1- انواع سند مورد نظر عبارتند از: کلیة اوراق، مراسلات، دفاتر، پروندهها، گزارشها، صورتجلسهها و صورت مجلسها، قراردادها، ابلاغها، دستورات، توصیهها، مدارک و سوابق علمی، عکسها، نقشهها، کلیشهها، نمودارها، فیلمها، میکروفیلمها، نوارهای ضبط صوت و سایر اسناد و مدارک مربوط به حوزه و روحانیت.
2- تعریف پیایند: هر اثری که بهصورت پیاپی و معمولاً در فواصل معیّن منتشر شود و قاعدتاً پایانی نیز بر آن مترتّب نباشد؛ پیایند خوانده میشود. این اصطلاح به نشریههای ادواری، روزنامهها، سالنامهها، سلسله تکنگاشتهای شمارهدار، مجموعه مقالات همایشها، و یادوارههای انجمنها اطلاق میگردد.
1- اسنادی که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی به صورت امانت به مرکز اسناد، جهت نگهداری داده میشوند.
1- جابهجایی فیزیکی اصل اسناد، حسب صلاحدید مدیر حوزههای علمیه در داخل مرکز مدیریت حوزههای علمیه، بلامانع است.