تولد و دوران کودکی
حضرت آیت الله سیدهاشم حسینیبوشهری، در سال 1335 در بخش بردُخون از حوالی بندر دیّر استان بوشهر، به دنیا آمد. پدر او، روحانی بود و اگر چه بسیاری از دروس رسمی حوزه را نخوانده بود، در منطقه خود، مورد اعتماد مردم بود و به رتق و فتق امور مردم و حل منازعه بین آنها میپرداخت و خود از راه کشاورزی، روزگار میگذراند. مادر او نیز، دختر عالمی فرزانه بود و در شکلگیری شخصیت حجتالاسلام و المسلمین حسینیبوشهری، نقش بسزایی ایفا میکرد.
دوران تحصیل
حضرت آیت الله حسینیبوشهری، پس از به پایان رساندن دوره دبستان، به تحصیلات علوم دینی رویآورد. مشوق اصلی او در این امر، پدرش بود. او تحصیلات خود را در مدرسه علمیه بوشهر آغاز کرد و پس از طی بخشی از دروس مقدمات، به حوزه علمیه قم آمد.
در قم، درسهای باقیمانده از دوره مقدمات را فرا گرفت و سپس دوره سطح را آموخت و به درس خارج، راه یافت. ضمن اینکه در دروس اخلاق استادان خود، شرکت مینمود و همگام با تحصیل، به تدریس آنچه آموخته بود، میپرداخت.
استادان
حضرت آیت الله حسینی بوشهری، در حوزه علمیه بوشهر و قم، به محضر عالمان و استادان بسیاری شرفیاب شد. او دروس مقدمات را در مدرسه علمیه بوشهر، آغاز کرد و پس از فراگرفتن جامعالمقدمات و بخشی از کتاب سیوطی، به حوزه علمیه قم وارد شد.
وی در قم، ادامه کتاب سیوطی و نیز کتب مغنی و معانی و بیان و شرح لمعه را به صورت خصوصی، از محضر اساتید آن زمان، فرا گرفت. در دوره سطح نیز، بخش عمدهای از رسائل و مکاسب را نزد مرحوم آیتالله ستوده آموخت.
ایشان بخشهایی از رسائل، کفایه و قوانین را از محضر آیتالله میرزا محسن دوزدوزانی، بهره برد. او بسیاری از مباحث کفایه را نیز از درس مرحوم آیتالله پایانی استفاده کرد و با اتمام دروه سطح، به درس خارج فقه مرحوم آیتالله العظمی گلپایگانی، مرحوم آیتالله فاضللنکرانی و آیتالله تبریزی رفت.
در زمینه اصول نیز، مدتی از محضر مرحوم آیتالله میرزا هاشم آملی، بهره برد. سپس، یک دوره کامل اصول را در خدمت آیتالله مکارمشیرازی و بخشهای بسیاری را نیز در محضر آیتالله وحیدخراسانی فرا گرفت.
در طی این سالها، در بخش حکمت و عرفان، به درس آیتالله حسنزادهآملی و آیتالله انصاریشیرازی رفت و اسفار را نزد این عالمان وارسته آموخت.
فعالیتهای علمی و فرهنگی
حضرت آیت الله حسینیبوشهری، از نخستین سالهای تحصیل، به امر تدریس، اهتمام ویژهای داشت؛ به گونهای که مصمم بود هر درسی که میآموزد، بیاموزاند. از اینرو، با شروع سیوطی، به تدریس اشتغال داشت که این مسئله، هماکنون نیز ادامه دارد. بسیاری از نوارهای تدریس او، هماره مورد استفاده طلاب حوزه علمیه قم بوده است.
وی بارها دروس مقدمات، شرح لمعه، رسائل، مکاسب، کفایه و بخشهایی از عروةالوثقی را تدریس کرد. در فن خطابه نیز، پس از نگارش جزوهای در این زمینه، سالیانی چند به تدریس برای علاقهمندان به آشنایی با فن سخنوری، اشتغال داشت و در طی این سالها، شاگردان بسیاری را تربیت کرد.
او در کنار این فعالیتها، از تدریس در دانشگاهها باز نمانده و به گونهای مستمر، به تدریس در دانشگاههای تهران و قم، اشتغال داشته است.
حضرت آیت الله حسینیبوشهری، در عرصه تحقیق و تألیف، کتب و مقالاتی را به رشته تحریر درآورده است که از آن جمله میتوان به موارد زیر، اشاره کرد:
1. شرحی بر کتاب اجتهاد و تقلید عروةالوثقی
2. شرح عربی بر کتاب اصول فقه
3. تقریرات دروس فقه و اصول
وی همچنین، مقالات و جزوات بسیاری، به تناسب تدریس در زمینههای فقه و اصول، اخلاق و تفسیر قرآن، نگاشتهاند.
او از همان سالهای اولیه تحصیل، اهتمام ویژهای به امر تبلیغ داشت؛ به گونهای که به مناطق گوناگون در داخل و خارج کشور، سفر کرده و به تبلیغ مبانی دین مبین اسلام، پرداخته و میپردازد.
فعالیتهای سیاسی
حضرت آیت الله حسینیبوشهری، در طول سالهای مبارزه امام و امت مسلمان ایران بر ضد رژیم پهلوی، همواره با این سیل خروشان، همراه بوده است. او مبارزه را از سنین نوجوانی و در بوشهر، آغاز کرد و در قم نیز، آن را پی گرفت. او اعلامیههای امام(ره) را بین مردم منتشر میکرد که این مسئله، موجب چندین بار دستگیری و بازجویی وی شد.
حضرت آیت الله حسینیبوشهری، پس از انقلاب در فعالیتهای گوناگون علمی و فرهنگی، حضور داشتهاند که از جمله میتوان به موارد زیر، اشاره کرد:
1. مدیریت مدارس علمیه حجتیه و رسالت و مدرسه علمیه حضرت آیتالله گلپایگانی
2. نائبرئیس و عضو هیئت امنای مرکز جهانی علوم اسلامی و سازمان حوزهها و مدارس علمیه خارج از کشور
3. عضویت در هیئت امنای جامعةالزهراء
4. ریاست ممتد مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم، طی پنج دوره
5. مدیرمسئول مجله پیام حوزه
6. مدیرمسئول هفتهنامه افق حوزه
7. قائممقام مرکز مدیریت حوزه علمیه قم
8. مدیر مرکز مدیریت حوزه علمیه قم
9. عضویت در شورای عالی حوزههای علمیه
10. دبیر دوم شورای عالی حوزههای علمیه
حضرت آیت الله حسینیبوشهری، هماکنون از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بوده و به تدریس نیز مشغول است.