اساسنامه شورای گسترش حوزه‌های علمیه [1]
ماده 1. تعریف
در این اساسنامه به منظور رعایت اختصار به کلیه «مراکز آموزشى و پژوهشى حوزه‌هاى علمیه»، «مراکز حوزوى» و به «شورای عالی حوزه‌های علمیه»، «شوراى عالى» و به «شوراى گسترش حوزه‌هاى علمیه»، «شوراى گسترش» اطلاق مى‌شود.
ماده 2. هدف
به موجب این اساسنامه، «شوراى گسترش» با هدف رشد، بسط و ارتقاى سطح و توان آموزش و پژوهش در زمینهى علوم و معارف اسلامى در حوزه‌هاى علمیه، و ایجاد هماهنگى در تهیه ضوابط صدور مدارک تحصیلى آنان، توسط شورای عالی تأسیس مى‌شود.
ماده 3. وظایف و اختیارات
شوراى گسترش بالاترین مرجع تصمیمگیرى در زمینه ایجاد و یا صدور اجازهى تأسیس، توسعه، انحلال و صدور مدارک تحصیلى مراکز حوزوى در سطح کشور است که به آموزش یا پژوهش حوزوى تحت نظر «شوراى عالى» مبادرت مىنماید.
وظایف و اختیارات شوراى گسترش به ترتیب ذیل است:
- تعیین راهبردها و سیاست‌ها و ضوابط توسعه آموزش حوزه‌های علمیه، در تمام رشتهها و مقاطع تحصیلی، متناسب با رسالت‌ها، اهداف، سیاست‌ها و برنامههای بلندمدت و کوتاهمدت حوزه‌های علمیه؛
- تعیین راهبردها و سیاست‌ها و ضوابط توسعه فضاهای آموزشی و پژوهشی مراکز حوزوی، در سطح ملی و منطقهای، و نحوه توزیع جغرافیایی آموزش؛
- تعیین شرایط و موارد صدور مدارک تحصیلی، که توسط مراکز حوزوی یا ستادهای منطقهای حوزه، انجام می‌شود؛
- بررسی و تصویب ایجاد یا توسعه رشتههای تحصیلی، در مقاطع مختلف؛
- بررسی و تصویب طرح‌های جامع مراکز حوزوی؛
- بررسی ضوابط کلی مربوط به انحلال مراکز حوزوی؛
- بررسی ضوابط حاکم بر اساسنامه‌های مراکز حوزوی؛
- بررسی، تصویب و صدور هر نوع مجوز، اعم از دائمی یا موقت، در خصوص تأسیس، تجهیز و توسعه کلیه مراکز حوزوی و واحدهای تابعه؛
- بررسی و تصویب ضوابط تعیین ظرفیت پذیرش مراکز حوزوی؛
- بررسی و تصویب اساسنامه مراکز حوزوی، که با مجوز شورای گسترش، ایجاد می‌شود یا از طریق سایر مراجع قانونی ذی‌ربط، تصویب اساسنامه آن‌ها، به شورای عالی یا شورای گسترش، محول می‌شود؛
- اتخاذ تصمیم، در مورد جلوگیری از ادامه فعالیت یا انحلال مراکز حوزوی و واحدهای تابعه آن‌ها؛
- بررسی و نظارت بر ایجاد و توسعه مراکز حوزوی، تا مرحله صدور مجوز قطعی؛
- تشکیل کمیتههای تخصصی مورد نیاز و تصویب آییننامههای داخلی.
ماده 4. ترکیب شوراى گسترش
اعضاى شوراى گسترش عبارتند از:
- مدیر حوزه‌های علمیه (رئیس)؛
- دو نفر از اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه به انتخاب شورای عالی؛
- مسئول دبیرخانه شورای عالی حوزه‌های علمیه؛
- معاون آموزش حوزه‌های علمیه (دبیر)؛
- معاون پژوهش حوزه‌های علمیه؛
- مدیر دفتر طرح و برنامه دبیرخانه شورای عالی حوزه‌های علمیه؛
- مدیر دفتر برنامه‌ریزی و نظارت مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه؛
- یک نفر از اساتید برجسته حوزه‌های علمیه به پیشنهاد مدیر حوزه‌های علمیه و تأیید شورای عالی حوزه‌های علمیه.
تبصره 1: نائب رئیس شورای گسترش حوزه‌های علمیه، از بین اعضای شورای گسترش انتخاب می‌شود.
تبصره 2: شورای گسترش حوزه‌های علمیه می‌تواند حسب مورد و در صورت لزوم از اشخاص ذی‌صلاح برای اظهار نظر (بدون حق رأی) برای شرکت در جلسات دعوت نماید.
تبصره 3: نحوه تشکیل جلسات، رسیدگی به تقاضاها و امور داخلی شورای گسترش، از طریق آیین‌نامه‌هایی که به تصویب شورای گسترش می‌رسد، تعیین می‌شود.
ماده 5. شوراى گسترش موارد و تقاضاهاى دریافتى از سوى افراد یا مراکز حوزوی را بر حسب موضوع و نوع تقاضا جهت تحقیق، بررسی و اظهار نظر کارشناسی به مرکز مدیریت حوزه‌هاى علمیه ارجاع خواهد داد و بدیهی است کلیه موارد و تقاضاها پس از اظهار نظر کارشناسى در شوراى گسترش قابل طرح خواهد بود.
ماده 6. جلسات شورای گسترش با حضور رئیس یا نائب رئیس شورای گسترش و دو سوم اعضای آن رسمیت می‌یابد و مصوبات آن با رأی موافق اکثریت نسبی حاضرین در جلسه مشروط به موافقت اعضای محترم شورای عالی عضو در شورای گسترش در ضمن اکثریت، نهایی می‌گردد.
تبصره: مصوبات شورای گسترش حوزه‌های علمیه پس از امضای رئیس شورای گسترش توسط دبیر شورای گسترش، ابلاغ می‌گردد.
ماده 7. شوراى گسترش از نظر امور ادارى و امور مالى زیر نظر مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه می‌باشد.
ماده 8. این اساسنامه در 8 ماده و 4 تبصره مصوب شورای عالی حوزه‌های علمیه می‌باشد؛ بندهای 3 و 4 ماده 4، ماده 6 و تبصره آن و ماده 7 این اساسنامه در جلسه 27(دوره نهم) مورخ 1404/02/26 به تصویب شورای عالی حوزه‌های علمیه رسید.
[1] این اساسنامه ابتداء طی مصوبه شماره 427 مورخ 1382/10/06 به تصویب شورای عالی حوزه‌های علمیه رسیده بود و بعداً اصلاحاتی طی مصوبات 572، 586، 869 و 1775 در این مصوبه اعمال شده است؛ با عنایت به تغییرات جدید در این اساسنامه مصوبه 427 ملغی و این مصوبه (2017) جایگزین آن گردید.