مطالبات، پیشنهادها و مشکلات حوزه‌های علمیه استانی که در بازدید اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه از 11 استان،^[1] مطرح گردیده بود، در جلسه 68 و 69 شورای عالی حوزه‌های علمیه و کمیته خاص مربوط به آن، موضوع مصوبه 1058،^[2] مورد بررسی قرار گرفت و مقرر گردید مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه اقدامات ذیل را انجام دهد:‌

1. مسائل کلان

1. 1. در رابطه با اجرایی شدن فرمایشات مقام ­معظم رهبری ^{مدظله‌العالی} در مورد دروس حوزه، شیوه مدیریتی، توجه به مسائل اجتماعی و ...، اطلاع­رسانی شده و نسبت به انعکاس فرمایشات معظم ­له در نظامات جامع حوزه‌های علمیه برنامه‌ریزی و اقدام شود.

2. 1. نسبت به ایجاد و تقویت روحیه انقلابی در حوزه علمیه، اقداماتی مانند برگزاری همایش و سلسله‌نشست­های حوزه انقلابی در استان­ها­­ و ...، انجام گیرد.

3. 1. مرکز مطالعات راهبردی حوزه و روحانیت نسبت به مسائل مهم جامعه و نقش حوزه در حفظ امور شرعی مانند: بانک‌ها، اقتصاد مقاومتی، امور فرهنگی و ...، طرح­های خود را ارائه دهد.

4. 1. با توجه به اینکه مواردی مانند هدف‌گذاری و برنامه­ریزی نسبت به آینده حوزه، تبلیغ جهانی، ساماندهی طلاب، رسیدگی به حوزه­های استانی و ...، در اسناد بالادستی مثل سند چشم­انداز حوزه، موضوع مصوبه 1001، و نظام­های جامع لحاظ شده، شایسته است جهت اجرای آنها برنامه­ریزی شود.

5. 1. گزارش پیگیری­های انجام گرفته بعد از سفر شورای­عالی به استان­های مورد بازدید، جهت اطلاع اساتید و طلاب، ارسال گردد و در اجلاس آینده مدیران استانی، جلسه ویژه­ای با مدیران استان­های مورد بازدید برگزار و اقدامات انجام گرفته اطلاع­رسانی شود.

6. 1. در راستای ارتباط مستقیم حوزویان با شورای عالی، از راه­های حضوری و مجازی، اطلاع­رسانی مجدّد صورت پذیرد و ستونی نیز در نشریه «افق حوزه» ایجاد گردد.

2. مدیریت و اجرا

1. 2. مرکز مدیریت نسبت به دیدار اعضای شورای عالی و معاونین مرکز مدیریت به صورت فصلی با اساتید و طلاب (دو جلسه با اساتید و دو جلسه با طلاب در طول سال) برنامه‌ریزی نموده و پیشنهادهای خود را در این زمینه به شورای عالی ارائه نماید.

2. 2. برای ارتقاء توانایی­های مدیران و کارکنان مدارس، دوره­های پودمانی برگزار شود.

3. 2. با تشکیل بانک اطلاعات، نسبت به شناسایی افراد مناسب برای مدیریت و خدمت در سایر مسئولیت‌ها در مدارس اقدام شود.

4. 2. نظارت و سرکشی مدیران و رؤسای شوراهای استانی از طلاب و مدارس علمیه شهرستان­ها افزایش یافته و نظارت‌های دوره­ای مرکز مدیریت هدفمندسازی شود.

5. 2. واگذاری اختیارات مورد نیاز مدارس­علمیه و مدیریت­های استانی؛ حسب توانمندی­ها، پس از تصویب شورای­عالی انجام شود.

6. 2. جهت ارتقاء نظارت و اشراف حوزه بر طلاب و فارغ­التحصیلان خود، هماهنگی­های لازم با نهادهایی که نیروهای حوزوی را جذب می­نمایند، انجام گیرد.

7. 2. طرح تعامل سازنده با اهل­ سنّت و ایجاد وحدت در مناطق سنّی­نشین، با رایزنی مجمع ­تقریب مذاهب و سایر نهادهای مرتبط ظرف مدت دو ماه توسط مرکز مدیریت تهیه و ارائه گردد.

8. 2. مرکز مدیریت نسبت به شناسایی عوامل تضعیف روحانیت در جامعه و انجام اقدامات لازم در این خصوص جهت احیاء جایگاه روحانیت در جامعه و نقش­آفرینی مؤثر آن برنامه­ریزی نماید.

9. 2. برنامه جامع آموزش مدیران و کارکنان مدارس علمیه، شامل: گزینش، آموزش و ...، توسط قائم مقام مدیر حوزه، در مدت دو ماه ارائه گردد.

3. آموزش

1. 3. در برنامه‌ریزی سطوح درسی، مباحثه درسی به صورت رسمی و با اختصاص نمره و تعیین ساعات مباحثه، مورد پیش‌بینی قرار گیرد.

2. 3. تعطیلات تابستان و طول سال تحصیلی در برنامه‌ریزی سطوح درسی ملاحظه و از این اوقات برای برگزاری مباحثه استفاده گردد.

3. 3. نسبت به استفاده از پنجشنبه‌ها تا ظهر به عنوان روز درسی جهت دروس سطح اقدام شود (برابر تبصره ماده 29 مصوبه 208 مورخه 75/3/5و مصوبه 39 مورخ 72/7/3شورای عالی). 

4. 3. مشاورین و برخی از مدرسین اخلاق به بحث هدایت تحصیلی نیز توجه کنند و در مباحث خود، اهمیت، ضرورت و مزایای مباحثه را برای طلاب تبیین کنند.

5. 3. کارگروهی با حضور معاون آموزش حوزه­های علمیه و مسئول طرح و برنامه دبیرخانه شورای­عالی، جهت بررسی شاخص­ها و عوامل مؤثر آموزشی، با ارائه زمان­­بندی مشخص برای حصول نتیجه، تشکیل و نتیجه آن تا سه ماه آینده ارائه گردد.

6. 3. معاونت آموزش حوزه‌های علمیه نسبت به اجرای سرفصل­های قرآنی نظام آموزشی جدید، موضوع مصوبه 848، اهتمام جدی داشته باشد.

7. 3. فعالیت­های قرآنی نظام آموزشی حوزه از طریق بروشور و ...، اطلاع­رسانی شود.

8. 3. نسبت به معرفی نظام طلبگی و مراحل آموزشی آن، کتابچه راهنمای حوزه جهت اطلاع­رسانی داوطلبان توسط معاونت تهذیب حوزه‌های علمیه با همکاری معاونت آموزش حوزه‌های علمیه تهیه و ارائه گردد.

9. 3. نسبت به معرفی نظام­ جدید آموزش سطح یک حوزه، از طریق روش­های مقتضی اقدام گردد.

10. 3. معاونت آموزش حوزه‌های علمیه نسبت به برگزاری دروس خارج، نظارت نموده و در خصوص اجرای صحیح آن در پایان هر سال تحصیلی گزارش دهد.

11. 3. در خصوص اعزام اساتید دروس خارج (تمام وقت یا پاره­وقت) به صورت مسافرتی و ...، جهت حضور در مراکز استان­ها، به ویژه در آخر هفته، اقدام شود.

12. 3. نسبت به اجرای مصوبه 1006، مورخ 95/2/10[3]، در خصوص ارائه دروس خارج برای آنانکه دسترسی مستقیم به درس خارج حوزه ندارند، به صورت مجازی از طریق ویدئوکنفرانس و ...، اقدام شود.

13. 3. معاونت آموزش حوزه‌های علمیه نسبت به شناسایی اساتید بومی استان­ها و رسمیت بخشی به دروس خارج دارای شرایط، موضوع تبصره 2 ماده 9 مصوبه 944، اقدام نماید.

14. 3. طرح جامع تقویم تحصیلی و تعطیلات شناور، برای استفاده بیشتر تحصیلی از تعطیلات تابستان و ...، بازنگری شود.

15. 3. نسبت به سهمیه­بندی جهت مدارس علمیه سراسر کشور درباره پیاده­روی اربعین، تا حداکثر 10% از طلاب و اساتید، مشروط به جبران دروس و عدم تعطیلی مدرسه در این ایام، برنامه‌ریزی و مدیریت صورت گیرد.

16. 3. در بسته­ها و طرح­های آموزشی، به استعدادهای برتر طلاب و هدایت آنها توجه ویژه شود.

17. 3. مرکز مدیریت از طریق مرکز امور نخبگان و استعدادهای برتر حوزه­های علمیه، برنامه­ای در خصوص نخبه‌پروری، براساس نیازهای جامعه ارائه دهد و پس از تصویب شورای­عالی، ابلاغ شود.

18. 3. مرکز مدیریت طرحی جامع جهت شناسایی، راهبری و پاسخ به شبهات و مسائل کلامی پیش­ روی حوزه در استان­های در معرض آسیب، با اجرای دروس اقتضایی مصوبه 848، برگزاری دوره عمومی برای کلیه طلاب و دوره­های ویژه برای اساتید و طلاب سطوح عالی تا پایان سال تحصیلی تهیه و ارائه نماید.

19. 3. طرح روش تدریس مطلوب و بایسته در مدارس علمیه، تهیه و تا پایان سال تحصیلی ارائه گردد.

20. 3. معاونت آموزش حوزه­های علمیه نسبت به آسیب­شناسی نظام جدید آموزشی از طریق مصاحبه با اساتید، ارزیابی طلاب و ... طی سال تحصیلی جاری اقدام نماید.

21. 3. معاونت آموزش حوزه‌های علمیه مصوبات مربوط به زبان­های خارجی و زبان و ادبیات فارسی را اجرا نموده و در این خصوص مسابقات کتابخوانی با رویکرد زبان فارسی برگزار کند.

22. 3. نسبت به برگزاری کارگاه­های تجزیه و ترکیب و روش­های موجود اهتمام جدی شود.

23. 3. کارگروه بررسی راهکارهای آموزش زبان و ادبیات عرب با حضور اساتید صاحب­نظر، تشکیل شود و نسبت به وضعیت موجود بازنگری جدی صورت گیرد.

24. 3. بر تداوم روش حضور و غیاب فعلی و تأکید بر روش‌های تربیتی و ایجاد روحیه معنوی جهت حضور منظم طلاب در کلاس­های درس از طریق اساتید اخلاق، اهتمام ویژه صورت گیرد.

25. 3. معاونت آموزش حوزه‌های علمیه، گزارش آسیب­شناسی و بازنگری دوره آموزشی سفیران هدایت را تا پایان سال 96 ارائه دهد.

26. 3. معاونت آموزش حوزه‌های علمیه نسبت به تکمیل نظام جامع آموزشی حوزه ظرف مدت چهار ماه و عملیاتی نمودن آن در یک زمان‌بندی مشخص اقدام نماید و به شورای عالی ارائه دهد.

27. 3. گزارشی از وضعیت آموزش کلام و تفسیر، توسط معاونت آموزش حوزه‌های علمیه ظرف مدت یک ماه تهیه و ارائه شود.

28. 3. جهت بازنگری و بررسی محدوده­های درسی حوزه، کارگروهی با حضور اساتید صاحب­نظر^[4] تشکیل شده و ظرف مدت یک ­ماه نسبت به تعیین محدوده­های جدید درسی اقدام نماید.

29. 3. مرکز تدوین متون درسی حوزه‌های علمیه، ظرف مدت یک ماه، گزارشی از عملکرد خود به شورای­عالی ارائه نماید.

30. 3. معاونت آموزش حوزه‌های علمیه آیین­نامه جامع ارتقاء تحصیلی طلاب را ظرف مدت چهار ماه تدوین نماید.

31. 3. قائم مقام مدیر با همکاری معاونت آموزش حوزه‌های علمیه، گزارش جامعی از وضعیت مدارس علمیه سراسر کشور، به ویژه مدارس فاقد شرایط و استانداردهای لازم، ظرف مدت سه ماه ارائه دهند.

4. پذیرش

1. 4. در خصوص افزایش ظرفیت مدارس علمیه استان قم، جهت انتقال طلاب شهرستان­ها اقدام شود.

2. 4. جهت افزایش ظرفیت مدارس علمیه قم، دروس حوزه در مدارس خوابگاهی دارای شرایط مناسب نیز برگزار شود.

3. 4. معاونت آموزش حوزه‌های علمیه در خصوص برگزاری دروس لمعه و اصول فقه، به صورت بین مدرسه­ای یا آزاد، برنامه­ریزی و اقدام نموده و در پایان سال تحصیلی جهت استحضار اعضای شورای عالی گزارشی ارائه نماید.

4. 4. معاونت آموزش حوزه‌های علمیه نسبت به ارائه نظام جامع پذیرش حوزه­های علمیه، موضوع تصمیم جلسه 69 شورای­عالی، مورخ 92/3/3، ظرف چهار ماه اقدام نماید.

5. امتحانات

1. 5. انحصار اساتید امتحان شفاهی برداشته شود و از اساتید جوان نیز دعوت به عمل آید.

2. 5. جهت عملیاتی شدن آیین­نامه جامع امتحانات شفاهی، دستورالعمل آن توسط معاونت آموزش در مدت یک­ ماه تهیه گردد.

6. مدارک علمی

1. 6. تسریع در فرایند تدوین پایان­نامه و تناسب مدت تحصیل با مدارک علمی مد نظر قرار گیرد.

2. 6. طرح نظام­مندی مدارک سطح دو و سه در مدت چهار ماه، توسط معاونت آموزش حوزه‌های علمیه آماده و به شورای عالی ارائه شود.

7. اساتید

1. 7. پیشنهادهای لازم در خصوص ارتقاء سطح علمی اساتید، به شورای عالی ارائه گردد.

2. 7. تمهیداتی در خصوص افزایش مستمری بازنشستگی اساتید از طریق مرکز خدمات حوزه‌های علمیه در نظر گرفته شود.

3. 7. نظام جامع اساتید با تأکید بر مهاجرت و تأمین امنیت شغلی اساتید در مدت سه ماه به شورای عالی ارائه و نسبت به اجرای مصوبه 944 اهتمام گردد.

8. پژوهش

1. 8. معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه نسبت به تکمیل منابع علمی و تجهیز کتابخانه مدارس علمیه، به­ویژه مناطق محروم، از طریق منابع وقفی و ...، اقدام نماید.

2. 8. معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه نسبت به آموزش پژوهش، حمایت از پژوهشگران، اجرای مصوبات و ضوابط مربوطه و فراهم نمودن امکانات برای کلیه طلاب و اساتید اقدام نماید. 

3. 8. معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه در برگزاری کرسی­های آزاداندیشی، طبق اولویت­های پژوهشی اقدام نماید. 

4. 8. گزارشی از اجرای مصوبه 5 نمره پژوهشی، توسط مرکز مدیریت تا پایان سال تحصیلی ارائه شود.   

9. تهذیب

1. 9. سطح معاونت تهذیب مدارس ارتقاء یابد و معاون از بین اساتید انتخاب شود و مدیران مدارس نیز در انتخاب معاون تهذیب ملاک­های تربیتی را مد نظر قرار دهند. 

2. 9. در انتخاب مدیران مدارس و نیروهای تهذیبی واحدهای حوزوی، تأیید اخلاقی و تهذیبی معاونت تهذیب حوزه‌های علمیه نیز الزامی باشد.

3. 9. کارگروه انتصابات با عضویت معاونت تهذیب حوزه­های علمیه تشکیل شود.

4. 9. با توجه به محاسن طرح میثاق طلبگی، استمرار آن ضرورت دارد.

5. 9. مرکز مدیریت نسبت به برگزاری کارگاه­های جهاد تربیتی برای مدیران مدارس، اقدام نماید. 

6. 9. طرح اعزام اساتید اخلاق از قم به شهرستان‌ها و به­کارگیری اساتید بومی بازبینی و تکمیل گردد.

7. 9. آیین­نامه استفاده از تلفن همراه و اجرای آن در مدارس علمیه سراسر کشور ظرف سه ماه آسیب­شناسی و بازنگری شده وگزارش آن به شورای عالی ارائه گردد.

8. 9. آیین­نامه شرایط تلبس طلاب بازنگری و اصلاح شده و در اجرای آن دقت­های لازم صورت گیرد.

9. 9. معاونت تهذیب حوزه‌های علمیه جهت دیدار طلاب و اساتید استان­ها با مقام­ معظم رهبری ^{مدظله­العالی} و مراجع ­ عظام ^{دامت­برکاتهم}، برنامه‌ریزی کند.

10. امور سیاسی و اجتماعی

1. 10. مرکز مدیریت نسبت به ارتقاء بینش انقلابی نسل سوم از طریق برگزاری جلسات شورای عالی با طلاب، سخنرانی اساتید، پاسخگویی به شبهات مطروحه، ارائه و پخش کتب تاریخ انقلاب و برگزاری درس ولایت فقیه و پاسخ به شبهات آن، در سطوح مختلف اقدام نماید.

2. 10. دفتر امور سیاسی و اجتماعی حوزه‌های علمیه نسبت به برگزاری کلاس­های بصیرت­افزایی، به صورت مستمر در مدارس علمیه اقدام نماید.

3. 10. دفتر امور سیاسی و اجتماعی حوزه‌های علمیه، دستورالعمل اجرایی مصوبه 1008 (حوزه انقلابی) را با زمان­بندی مشخص، ظرف مدت سه ماه تهیه نماید.

11. تبلیغ

1. 11. شورای سیاستگذاری تبلیغ با دبیری مسئول مرکز ارتباطات و بین­الملل حوزه­های علمیه، جهت شناسایی علما و فضلای بومی استان­ها که در قم مستقر هستند، احیاء شده و زمینه بهره‌گیری از ایشان به مناطق نیازمند تبلیغ فراهم گردد.

2. 11. معاونت تبلیغ حوزه‌های علمیه طرح کاهش سالانه حق­الزحمه طلاب طرح هجرت مناطق برخوردار و نیمه‌برخوردار را طی دو ماه به شورای ­عالی ارائه نماید.

3. 11. معاونت تبلیغ حوزه‌های علمیه با همکاری و محوریت مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات، برای مقابله با هجمه وسیع وهابیت و... در استان­های آسیب­پذیر، با استفاده از ظرفیت­های موجود اعم از متخصصین، نرم­افزارها و تولیدات، اقدام نماید.

4. 11. معاونت تبلیغ حوزه‌های علمیه نسبت به رصد گروه‌های و فرق اقدام نموده و راهکارهای مناسب را برای مسئولین نظام ارائه دهد.

5. 11. معاونت تبلیغ حوزه­های علمیه نسبت به تربیت نیروهای تبلیغی ویژه برای مناطق سنی­نشین اقدام نماید.

6. 11. تأمین حق­الزحمه مبلغین، به ویژه روحانیون طرح هجرت، در ضمن طرح هدفمندسازی شهریه در مدت سه ماه پیگیری شود.

7. 11. معاونت تبلیغ حوزه‌های علمیه، طرح اجرای کارگاه­های اصول سخنوری و تربیت مبلغ را در مدت یک ماه ارائه نماید.

12. منابع انسانی و امور پشتیبانی

1. 12. طرح نظام جامع منابع مالی پایدار حوزه (در صورتی که در نظام جامع مالی حوزه ذکر نشده باشد) در جهت استغنای حوزه­های علمیه از کمک­های دولتی، به صورت کشوری و استانی، با رعایت اصل عزّت و حکمت، تهیه شود تا در شورای­عالی تصویب و ابلاغ گردد.

2. 12. دفتر امور موقوفات و منابع پایدار حوزه‌های علمیه با همکاری قائم­مقام مدیر حوزه در امور استان­ها و دبیرخانه شورای­عالی، برای فعال کردن خیّرین مدرسه­ساز و احیاء موقوفات حوزوی و اداره مدارس علمیه و تأمین سرانه آنها طی سه ماه راهکارهای مناسبی ارائه دهند.

3. 12. نیروهای اجرایی دارای حکم تدریس مدارس­علمیه با پرداخت مزایای استادی تأمین شوند و نسبت به نیروهای فاقد حکم تدریس از طریق مرکز خدمات، اقدام شود.

13. امور طلاب و دانش­آموختگان

1. 13. اردوهای زیارتی برای طلاب و اساتید، به ویژه طلاب و اساتید مناطق محروم برگزار شود.

2. 13. مرکز امور طلاب و دانش­آموختگان حوزه‌های علمیه در خصوص تقویت نظارت بر تغذیه و کیفیت طبخ غذا اقدام لازم را به عمل آورد.

3. 13. مدیران مدارس جهت ورزش همگانی روزانه طلاب، برنامه‌ریزی و اقدام نمایند.

4. 13. مرکز امور طلاب و دانش­آموختگان حوزه‌های علمیه نسبت به تهیه نظام­نامه بهداشت، سلامت و تربیت بدنی ظرف مدت پنج ماه اقدام نماید.

5. 13. نسبت به افزایش و جذب امکانات از مراکز دیگر و نظارت بر آنها اقدام شود.

6. 13. نسبت به تأسیس اردوگاه­ها و اداره آن زیر نظر مرکز امور طلاب و دانش‌آموختگان حوزه‌‌های علمیه اقدام شود.

7. 13. رفع دغدغه معیشت طلاب نیازمند و یکسان­سازی شهریه قم و شهرستان­ها، در طرح جدید هدفمندسازی شهریه لحاظ شود.

8. 13. کارگروهی متشکل از مرکز امور طلاب حوزه‌های علمیه، معاونت تهذیب حوزه‌های علمیه و نماینده دبیرخانه شورای­عالی جهت ارائه طرح توجیه اخلاقی طلاب در خصوص ازدواج آسان و فراهم نمودن امکانات اولیه آن، با همکاری مرکز خدمات حوزه‌های علمیه تشکیل شود.

9. 13. مرکز امور طلاب و دانش­آموختگان حوزه­های علمیه، در زمینه بیمه طلاب و شرط سنّی آن با مرکز خدمات حوزه‌های علمیه رایزنی نماید.

10. 13. در اجرای طرح سلامت پزشکی تسریع و نسبت به صدور کُد طلبگی تا قبل از مهرماه اقدام شود.

11. 13. طرح ساماندهی دانش­آموختگان حوزوی از سوی مرکز امور طلاب و دانش­آموختگان حوزه‌های علمیه در مدت یک­ ماه ارائه شود.

تبصره: تمامی زمان­های مشخص شده در این مصوبه، از زمان ابلاغ آن به مرکز مدیریت و واحدهای تابعه، محاسبه خواهد شد.